Het aandeel Nederlands baktarwe in onder andere brood kan de komende jaren groeien. Zo blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR), die dit onderzoek uitvoerde voor de PPS Nederlandse Baktarwe, een ketenproject waarin ook NVB deelneemt. Door de samenstelling van eiwitten in het graan te koppelen aan de bakkwaliteit, kan de bakkwaliteit al bij de oogst voorspeld worden.
Onderzoeker Twan America ziet een win-win ontstaan voor boeren en bakkers. Boeren worden nu namelijk nog betaald op basis van de hoeveelheid eiwitten in het tarweras, terwijl de bakkwaliteit vooral afhangt van de samenstelling van eiwitten en niet van de hoeveelheid. Volgens America gebruiken boeren nu vaak stikstof-bemesting om de hoeveelheid eiwitten omhoog te krikken. “Maar als je gaat beoordelen op basis van de samenstelling van de eiwitten, wordt de absolute hoeveelheid eiwit minder belangrijk. En dat kan leiden tot minder stikstofgebruik en dus ook minder uitspoeling naar het milieu. Ik zie op de lange termijn zeker potentie.”
Baktarwe als serieuze oogst
Koen van Didden, akkerbouwer in Limburg, ziet de toekomst positief in. “Het blijft in Nederland lastig om onder de juiste omstandigheden graan te telen en te oogsten. Het ene jaar is het andere niet. Maar ik geloof wel dat technische ondersteuning in zowel de teelt als het bepalen van het oogstmoment een ommekeer kan betekenen. Zo wordt baktarwe een serieuze oogt en wordt financiële meerwaarde gecreëerd.”
Renee Pater van Het Graanschap, een samenwerking tussen biologische boeren en bakkers, sluit zich daar bij aan.
“Voor onze telers is de bakwaarde van het graan het vertrekpunt voor de teelt. Als telers bakwaardige tarwe kunnen afleveren, binnen de gemaakte teeltafspraken, ontvangen ze gegarandeerd de prijs die vooraf is bepaald via een open kostprijsindicatie.”
Volgens Pater motiveert deze transparante manier van werken de telers om mee te doen.
Graan van eigen bodem
Vroeger werd tarwe voor brood vooral ingekocht uit warmere landen zoals Oekraïne en Frankrijk. Graan uit Nederland was niet zo geschikt om brood van te bakken. Maar door de oorlog in Oekraïne is de import sterk verminderd. En omdat het in Nederland steeds warmer wordt en er betere tarwerassen komen, gaat de kwaliteit van eigen graan omhoog.
Ketenproject Nederlandse Baktarwe
Het onderzoek van de Wageningen University & Research is onderdeel van een grootschalig ketenproject bedoeld om de belemmeringen rondom Nederlands baktarwe weg te nemen. Maar liefst twintig partijen uit de graan-, meel- en broodketen zijn vertegenwoordigd. Vanuit de bakkerij zijn aangesloten: NBC, NVB en NBOV, naast grondstofleveranciers.
De PPS Baktarwe is in maart 2023 officieel gestart en komt voort uit de Intentie van Nijkerk ‘Wij gaan voor eigen graan’. Het project loopt door tot en met 2027. In totaal wordt € 3,6 miljoen euro gestoken in deze publiek-private samenwerking (PPS). De financiering komt vanuit de Topsector Agri & Food én het bedrijfsleven.
